nafarroa.eus
Lau ikastetxetako 300 ikaslek baino gehiagok maiatzaren 30ean eta 31n GR-225aren bi zati egiten dituzte, 1938ko maiatzaren 22an Ezkabako gotorlekutik ihes egindako presoen urratsak jarraitzen dituen mendi ibilbidea. ‘Askatasunaren botilak’ ekimenaren bosgarren edizioa da aurtengoa, eta Nafarroako Memoriaren Institutuak antolatzen duen Memoria duten Eskolak programaren barruan gauzatzen da.
Edizio honetako lehen jardunaldian Leitzako Amazabal BHI, Lizarrako Tierra Estella institutuek eta Ilundaingo Haritz Berri Fundazioko talde batek hartu dute parte, San Kristobal gotorlekutik Olave/Olabeko hobiraino doan GR-225aren lehen etapa eginez. Martxaren hasieran, Gotorlekuaren kanpoaldean, Txinparta-San Kristobal gotorlekua elkarte memorialistako kideek presoak nola bizi ziren eta ihesaren nondik norakoak azaldu dituzte. Bestalde, jarduneko Herrritarrekiko eta Erakundeekiko Harremanetako jarduneko kontseilari Ana Ollo parte hartu duen ikasleei zuzendu zaie eta nabarmendu du garrantzitsua dela Nafarroako Gobernuak 2015etik konpromiso sendoa duen belaunaldi gazteei memoria transmititzea. Horregatik, eskatu die memoria aldarrikatzea, ez iraganeko kontu gisa, baizik eta gizarte demokratikoagoa, bidezkoagoa eta pluralagoa eraikitzeko etorkizuneko balio gisa.
Askatasunaren botilak jaso eta gero, ibilbideari hasiera eman diote. Urepelera arteko martxa osoan, presoen idazkiak, argazkiak, testigantzak eta senideen gutunak jaso dituzte. Bertan zehar, Fermin Ezkieta ikertzaileak zeharkatutako parajeetako ihesaldiari buruzko xehetasun gehiago eman ditu. Ingurumen Zaintzako langileak ere egon dira.
Olave/Olaben amaitu da etapa, 2016an ihes egindako 16 presoren gorpuzkiak hobitik atera zituzten hobian. Preso horiek epaiketarik gabe hil zituzten atxilotu eta hurrengo egunean. Desojoko Mendabiako Francisco Lecea eta Gasteizko Máximo Sainz bakarrik identifikatu ahal izan dira orain arte. Toki horretan, gaur Nafarroako Memoria Historikoaren Lekuan, omenaldi-ekitaldi xume bat egin da, parte hartu duten ikastetxeek prestatutako jarduerekin. Ekitaldian, Cintruenigokoa zen Manuel Martínez Estradaren senideak egon dira. Estradak San Cristobal gotorlekutik ihes egin zuen eta oraindik ez dituzte haren gorpuzkiak berreskuratu.
Sorogainetik Urepelera
Bihar asteazkena, hilak 31, abiatuko da Sorogaindik GR225aren azken zatia zeharkatuko duen Askatasunaren botilak martxaren bigarren etapa. Iruñeko Iturramako eta Burlatako Askatasuneko institutuetako ehun bat ikaslek Urepeleraino eramango dituzte gaur Ezkabatik abiatu diren botilak. Bidearen azken zatian, Baxenabarreko Oinarrizko Eskolako ikasleen laguntza izango dute eta Jovino Fernández, ihesaldia arrakastaz burutzea lortu zuen hiru iheslarietako bat iritsi zen lekuan egingo den azken omenaldian parte hartuko dute.
